“Sự tích Ông Năm Chèo” là một trong những câu chuyện dân gian rùng rợn bậc nhất của vùng sông nước Nam Bộ. Nhân vật chính là một người đàn ông có hình dạng quái lạ – tay chân không bình thường, được gọi là “năm chèo”. Tương truyền, ông là hiện thân của một linh hồn oan nghiệt, mang theo nỗi oán hận và sự cô độc. Dân gian đồn rằng bất cứ ai gặp Ông Năm Chèo vào ban đêm đều gặp tai ương, thậm chí bỏ mạng. Tuy nhiên, đằng sau vẻ ngoài rợn người ấy là một câu chuyện đầy cảm xúc, chứa đựng bài học sâu sắc về lòng người, sự bao dung và quy luật nhân quả trong cuộc sống. Hãy cùng truyenhay247 đi khám phá nội dung của câu truyện hấp dẫn này dưới đây nhé.
Sự tích ông năm chèo
Người ta kể rằng vào thời Phật Thầy Tây An còn sống, có một người tên là ông Đình Tây, thường xuyên theo hầu cận bên ngài. Một ngày nọ, vì lòng từ bi cứu nhân độ thế, Phật Thầy đã sai ông Đình đến Láng giúp một sản phụ sinh nở – người đàn bà ấy sống cô độc trong một căn chòi nhỏ giữa cánh đồng mênh mông. Người chồng của sản phụ tên là Xinh, làm nghề săn bắt rắn rùa kiếm sống. Khi trở về và hay tin vợ mình được ông Đình cứu giúp, Xinh liền quỳ lạy cảm tạ rồi biếu lại một con cá sấu nhỏ vừa bắt được vào ban đêm. Con sấu ấy khác thường: có đến năm chân, thân mình đỏ rực, lốm đốm như vẽ hoa. Thấy lạ, ông Đình nhận lấy và còn đưa tiền trả, mang về nuôi chơi như một con vật hiếm quý.
Khi Phật Thầy nhìn thấy con sấu, ngài lập tức nói rằng đó là quái vật, phải tiêu diệt ngay nếu không sau này sẽ gây ra họa lớn cho nhân gian. Thế nhưng, do đã đem lòng thương yêu, ông Đình không nỡ giết mà âm thầm đưa về trại ruộng Xuân Sơn cất công nuôi dưỡng, giấu nhẹm chuyện này đi. Con sấu lớn rất nhanh, chỉ trong ba năm đã khỏe đến mức có thể quật ngã một người trưởng thành. Rồi một đêm mưa gió dữ dội, nó phá tung xích sắt mà trốn thoát.
Ông Đình nhớ lại lời cảnh báo của Thầy ngày trước, sợ hãi và hối hận. Ông liền đến gặp Phật Thầy chịu tội. Ngài buồn rầu, không trách móc, chỉ lặng lẽ trao lại cho ông một cây mun, một lưỡi câu và hai cây lao – tất cả đều làm bằng sắt. Ngài dặn ông Đình phải giữ kỹ các vật ấy để sau này sử dụng tiêu trừ con yêu nghiệt kia nếu nó thực sự gây hại đến muôn dân.
Thời gian sau, Phật Thầy viên tịch. Bỗng một mùa nước lũ, con sấu năm chân từ đâu trườn lên vùng Láng Linh, đuổi bắt dân lành, khiến cả vùng hỗn loạn, ai nấy hoảng sợ. Dân chúng tức tốc chạy đến báo cho ông Đình. Ông liền mang theo những món bửu bối năm xưa đến. Thế nhưng lạ thay, con sấu như linh cảm được hơi người quen, lập tức lặn mất tăm.
Từ đó, như trò cút bắt dai dẳng – cứ hễ ông Đình đi xa thì sấu lại hiện ra, mà khi ông trở về thì nó chẳng dám lộ diện. Người dân nắm được quy luật ấy, nên mỗi khi thấy vùng Láng Linh sóng gió nổi lên, liền đồng thanh hô lớn: “Bớ ông Đình ơi! Ông Năm Chèo dậy!” – vừa là cầu cứu, vừa như lời thần chú xua đuổi tà ma. Kỳ lạ thay, mỗi lần nghe tiếng ấy, con sấu bỏ chạy ngay lập tức, cho dù trước mặt là mồi ngon đến mấy cũng không dám nấn ná.
Ông Đình đã nhiều lần đến tận nơi để truy bắt, nhưng chưa bao giờ chạm mặt nó. Lần cuối cùng, ông đứng giữa đồng hoang, ngửa mặt nói vọng vào không trung:
“Nếu sấu chưa tới số, thì từ nay nên yên lặng, đừng nổi lên phá hoại xóm làng. Còn như mạng căn đã hết, thì hãy sớm chịu oai trời, đừng để phải phiền ta!”
Kể từ đó, không ai còn thấy tung tích con sấu nữa. Có lời đồn rằng, khi quân Tây càn quét Gia Nghị, nghĩa quân rút lui bị lúa dày cản đường, thuyền không thể lướt được. Chính ông Năm Chèo đã bất ngờ hiện lên, rẽ một luồng lúa dài thẳng tắp để nghĩa quân thoát thân an toàn.
Ý nghĩa sâu xa của truyện “Ông Năm Chèo” – Một di sản văn hóa dân gian Nam Bộ
Dù chỉ là một huyền thoại truyền miệng, truyện “Ông Năm Chèo” vẫn mang trong mình những tầng ý nghĩa sâu sắc, vừa phản ánh bối cảnh lịch sử, văn hóa, vừa khắc họa tâm lý và niềm tin của người dân Nam Bộ trong buổi đầu khai hoang, lập ấp.
Trước hết là giá trị lịch sử. Truyện giúp hậu thế hình dung được không khí của buổi đầu khai phá miền đất mới phương Nam. Khi những lưu dân đặt chân đến vùng đất còn đầy rẫy rừng rậm, đầm lầy và thú dữ, mọi thứ đều hoang sơ, chưa thuần hóa. Đó là hành trình đầy hiểm nguy, nơi con người không chỉ chiến đấu với thiên nhiên mà còn với chính nỗi sợ trong lòng mình. Trong hoàn cảnh ấy, truyền thuyết về một con sấu quái dị cũng chính là biểu tượng của những bất an thường trực – một cách dân gian hóa, hình tượng hóa nỗi khiếp sợ của con người đối với thiên nhiên hung dữ.
Thứ hai là giá trị văn hóa. Truyện phản ánh tập quán sinh hoạt của người Nam Bộ – một cộng đồng sống gắn liền với sông nước. Từ sinh kế, giao thương đến đời sống tinh thần, tất cả đều xoay quanh kênh rạch chằng chịt. Hình tượng ông Năm Chèo nổi lên từ lòng sông như thể hiện mối liên hệ mật thiết giữa cư dân Nam Bộ với môi trường thiên nhiên quanh họ: vừa sống chung, vừa thờ kính, vừa sợ hãi. Bên cạnh đó, truyện còn thể hiện tinh thần tôn kính những bậc tiền nhân như ông Đình Tây – người dám đứng lên chế ngự mãnh thú, được nhân dân ghi nhớ công lao.
Thứ ba là giá trị xã hội. “Ông Năm Chèo” không chỉ là hình ảnh quái vật, mà còn là biểu tượng của sự cảnh tỉnh đạo đức. Truyện gửi gắm tư tưởng “khuyến thiện, trừ ác” của người xưa. Con sấu năm chân, dù từng là nghiệt súc, nhưng do biết hối cải, không còn hại dân lành nên được tha thứ. Người dân tin rằng kẻ biết ăn năn thì có thể tu hành, sống bình yên. Còn kẻ nào ác độc, bất hiếu, sống gian manh thì sớm muộn cũng sẽ bị “nuốt trọn” bởi nhân quả – chính là hình ảnh “vô họng ông Năm Chèo”.
Theo truyền miệng dân gian, người ta bảo: “Ổng nằm dưới đáy sông cái, miệng há ra hứng cá tôm, nên lớn rất nhanh. Nay ổng dài mấy chục cây số, đầu ở ngã ba này, đuôi ở tận miệt dưới. Lâu lâu cục cựa, trở mình thì đất lở, nhà sụp. Đến khi thời thế tới, ổng trừng lên, ai gian ác, dù là tàu chiến, máy bay, cũng bị nuốt sạch. Còn ai hiền lành, tu tâm dưỡng tánh thì được ông cho đi trên lưng về cõi an vui.”
Xem thêm:
Sự tích mai an tiêm – Câu chuyện về quả dưa hấu & Lòng biết ơn