Trong quá trình học Ngữ văn, việc tìm hiểu và phân tích nhân vật là một yêu cầu quan trọng giúp học sinh khám phá chiều sâu nội dung và nghệ thuật của tác phẩm. Đề bài viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học tại truyenhay247.com không chỉ rèn luyện kỹ năng đọc hiểu mà còn giúp người học nhận ra giá trị tư tưởng, tình cảm mà tác giả gửi gắm qua hình tượng nhân vật. Đây cũng là dạng đề quen thuộc, đòi hỏi học sinh phải có cái nhìn khái quát, dẫn chứng cụ thể và lập luận logic.
Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học – Mẫu 1
Trong truyện ngắn “Chí Phèo” của Nam Cao, nhân vật Chí Phèo hiện lên như hình tượng điển hình cho bi kịch tha hóa của người nông dân dưới xã hội phong kiến thực dân.
Ban đầu, Chí là anh nông dân hiền lành, lương thiện, có ước mơ giản dị. Nhưng nhà tù thực dân cùng sự tàn bạo của Bá Kiến đã biến anh thành “con quỷ dữ của làng Vũ Đại”. Hắn trở thành kẻ say rượu triền miên, chửi đời, chửi người, sống bên lề xã hội.
Tuy vậy, qua chi tiết tình yêu với Thị Nở, bản chất lương thiện của Chí Phèo vẫn lóe sáng. Hắn khao khát được sống tử tế, làm hòa với mọi người. Song xã hội tàn nhẫn đã dập tắt ước mơ ấy, buộc Chí phải chết trong tuyệt vọng.
Nhân vật Chí Phèo vì thế mang tính bi kịch sâu sắc, tố cáo xã hội bất công và khẳng định niềm tin của Nam Cao vào bản chất tốt đẹp của con người.
Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học – Mẫu 2
“Lão Hạc” là một trong những truyện ngắn đặc sắc của Nam Cao, khắc họa số phận người nông dân nghèo khổ qua nhân vật Lão Hạc.
Lão Hạc sống nghèo túng, cô đơn sau khi con trai bỏ đi. Tài sản duy nhất lão gắn bó là con chó Vàng. Khi buộc phải bán nó, lão đau đớn, dằn vặt đến tận cùng. Tình huống ấy bộc lộ tấm lòng nhân hậu, tình yêu thương con và sự trong sạch của một người nông dân.
Thà chết bằng bả chó, Lão Hạc quyết giữ trọn nhân phẩm, không làm phiền ai, không sống nhờ vả. Cái chết dữ dội của lão tố cáo sự tàn nhẫn của xã hội, đồng thời làm sáng ngời vẻ đẹp đạo đức của người nông dân.
Nhân vật Lão Hạc gợi cho người đọc vừa thương xót, vừa trân trọng. Qua đó, Nam Cao khẳng định phẩm chất cao quý của những con người nghèo khổ.
Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học – Mẫu 3
Trong kiệt tác “Truyện Kiều”, Nguyễn Du đã xây dựng nhân vật Thúy Kiều – hình tượng tiêu biểu cho vẻ đẹp tài sắc vẹn toàn và số phận đầy bi kịch của người phụ nữ.
Thúy Kiều hiện lên với tài năng xuất chúng: thông thạo cầm, kỳ, thi, họa. Nàng có trái tim giàu tình cảm, hiếu thảo với cha mẹ và chung thủy trong tình yêu.
Tuy nhiên, xã hội phong kiến bất công đã đẩy Kiều vào vòng lưu lạc, chịu mười lăm năm đoạn trường. Dẫu vậy, trong nghịch cảnh, Kiều vẫn giữ được nhân cách, lòng hiếu thảo và tấm lòng nhân ái.
Nhân vật Thúy Kiều không chỉ phản ánh thân phận phụ nữ xưa mà còn thể hiện tư tưởng nhân đạo sâu sắc của Nguyễn Du: trân trọng vẻ đẹp, khát vọng hạnh phúc và cảm thương cho nỗi đau con người.
Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học – Mẫu 4
Trong truyện ngắn “Rừng xà nu”, Tnú là nhân vật trung tâm, đại diện cho tinh thần đấu tranh kiên cường của đồng bào Tây Nguyên.
Tnú từ nhỏ đã gắn bó với cách mạng, dũng cảm nuôi giấu cán bộ, nhưng cũng nếm trải đau thương khi vợ con bị giặc giết hại dã man. Bi kịch ấy không khuất phục Tnú mà càng hun đúc ý chí chiến đấu.
Với hình tượng đôi bàn tay bị giặc đốt cháy, Tnú trở thành biểu tượng của sức mạnh và lòng căm thù. Anh là hiện thân của chân lý: “Chúng nó cầm súng, mình phải cầm giáo”.
Nhân vật Tnú vì vậy mang vẻ đẹp sử thi, thể hiện tinh thần bất khuất và sức sống mãnh liệt của con người Tây Nguyên trong kháng chiến.
Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học – Mẫu 5
Truyện ngắn “Làng” của Kim Lân đã khắc họa thành công nhân vật ông Hai – một người nông dân gắn bó sâu nặng với quê hương, đất nước.
Ông Hai yêu làng mình đến mức tự hào khoe khoang khắp nơi. Khi nghe tin làng theo giặc, ông đau đớn, tủi nhục, thậm chí không dám ra ngoài. Nhưng tình yêu làng gắn liền với tình yêu nước đã giúp ông vượt qua, khi nghe tin cải chính, ông mừng rỡ khôn xiết.
Qua ông Hai, tác giả khẳng định tình cảm thiêng liêng của người nông dân với quê hương, đồng thời ca ngợi sức mạnh đoàn kết dân tộc trong kháng chiến.
Nhân vật ông Hai giản dị mà sâu sắc, phản ánh sự chuyển biến to lớn trong nhận thức của người nông dân từ yêu làng đến yêu nước.
Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học – Mẫu 6
Trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”, nhân vật anh thanh niên được khắc họa như biểu tượng của thế hệ trẻ thời kỳ xây dựng đất nước sau 1954.
Anh làm công việc khí tượng – tưởng chừng lặng lẽ, đơn điệu nhưng lại mang ý nghĩa to lớn với khoa học và quốc phòng. Dù sống cô đơn trên đỉnh núi cao, anh vẫn lạc quan, say mê công việc và tràn đầy tinh thần trách nhiệm.
Anh thanh niên còn giàu tình cảm, chân thành với mọi người, biết quan tâm và gắn bó với tập thể. Hình ảnh ấy khiến nhà họa sĩ và cô kỹ sư đều cảm phục.
Qua nhân vật này, Nguyễn Thành Long ngợi ca vẻ đẹp của những con người bình dị mà cao quý, góp phần xây dựng đất nước bằng lao động thầm lặng.
Xem thêm: Gợi ý 10+ mẫu viết bài văn phân tích một tác phẩm văn học thơ trào phúng
Xem thêm: List 10+ mẫu viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ tự do Đồng chí
Viết bài văn phân tích đặc điểm nhân vật trong một tác phẩm văn học – Mẫu 7
Trong truyện ngắn “Những ngôi sao xa xôi”, nhân vật Phương Định được xây dựng như biểu tượng của tuổi trẻ Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ.
Phương Định là cô gái Hà Nội trẻ trung, mơ mộng nhưng lại kiên cường nơi chiến trường. Công việc phá bom đầy nguy hiểm, đòi hỏi lòng dũng cảm và sự bình tĩnh, và cô đã hoàn thành với tinh thần trách nhiệm cao.
Bên cạnh sự gan dạ, Phương Định còn có tâm hồn nhạy cảm, yêu đời, yêu ca hát, giữ nét nữ tính đáng quý ngay giữa chiến tranh. Hình ảnh cô tỏa sáng như “ngôi sao xa xôi” giữa bom đạn dữ dội.
Qua nhân vật này, Lê Minh Khuê đã ngợi ca vẻ đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam: dũng cảm, giàu mơ ước và giàu tình người.
